• Boek schrijven
  • Boek drukken
  • Boek uitgeven
  • Offerte aanvragen
  • Contact
  • FAQ
  • Evenementen
  • Blog
  • Kennisbank
  • Boekenshop
  • Mijn account
  • Over ons
  • +31 53 303 2080
  • +31 6 518 855 28
  • Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • FAQ
  • Evenementen
  • Blog
  • Kennisbank
  • Boekenshop
  • Mijn account
  • Over ons
  • +31 53 303 2080
  • +31 6 518 855 28

Boekengilde

een boek om trots op te zijn

  • Boek schrijven
  • Boek drukken
  • Boek uitgeven
  • Offerte aanvragen
  • Contact
Home » Kennisbank » Tekstopmaak

Tekstopmaak

Niet alleen de look en feel van jouw boek zijn belangrijk voor de lezer. ook de tekstopmaak is van essentieel belang om het leesplezier te verhogen. Bij de tekstopmaak komen er veel verschillende termen op je af. Hoe weet je nu wat je wel en wat je niet moet doen?

Ontdek meer over:

  • Uitlijning
  • Regelafstand
  • Marge, letterafstand, spatiëren
  • Bovenkast en onderkast
  • Broodtekst
  • Stramien
  • Illustraties

Uitlijning

Een tekst is op verschillende manieren uit te lijnen: links, gecentreerd, rechts en volledig.

  • Link uitlijnend.
    Een links uitgelijnde tekst resulteert in een snelle leestijd, maar heeft een minder stabiele uitstraling door de wisselende kantlijn aan de rechterkant.
  • Rechts uitlijnend
    Een rechts uitgelijnde tekst komt niet vaak voor, tenzij de taal dat vereist (Arabisch). Kop- en voetteksten, zoals paginanummers, worden vaak wel rechts uitgelijnd.
  • Gecentreerd
    Een gecentreerd uitgelijnde tekst komt voornamelijk voor bij titels en koppen. Door de tekst van de titel of kop te centreren, valt deze op.
  • Volledig uitgelijnd
    Een volledig uitgelijnde tekst is zodanig uitgerekt, dat deze aan de rechterkant ook een rechte lijn heeft. Een volledig uitgelijnde tekst resulteert in een rustiger bladspiegel en is daarom vaak (zo niet altijd) gebruikt in gedrukte publicaties.

Regelafstand

Met regelafstand wordt de verticale ruimte tussen tekstregels in een alinea bedoeld. Deze afstand wordt gemeten van basislijn tot basislijn – een basislijn is de lijn waarop de meeste letters (zonder staart) worden geplaatst.

De aanbevolen regelafstand voor het binnenwerk van een boek is tussen de 1,15 en 1,5. In Microsoft Word is de afstand makkelijk te wijzigen door naar het tabblad ‘Start’ te gaan, op ‘Stijlen’ en vervolgens op ‘Stijlen wijzigen’ te klikken. Wijs ‘Stijlreeks’ aan en kies uit de diverse stijlreeksen. In het live voorbeeld is te zien hoe de afstand met iedere stijlreeks verandert.

Marge, letterafstand, spatiëren

Het is mogelijk om de afstand tussen tekens aan te passen zonder de grootte van de letter te veranderen. Dit wordt ook wel spatiëren genoemd. Bij spatiëren worden witruimtes aangebracht tussen letters. In sommige gevallen wordt de tekst hierdoor beter leesbaar. Het is een makkelijke manier om letters van kopteksten te wijzigen, als deze bijvoorbeeld over een bepaalde breedte verdeeld moeten zijn.

Bovenkast en onderkast

De bovenkast, ook wel kapitaal of grote letter genoemd, is in de typografie de naam voor de hoofdletter. Deze wordt gebruikt aan het begin van een naam, een zin of in de vorm van afkortingen. De onderkast is het tegenovergestelde van de bovenkast en staat voor de kleine letter.

De termen bovenkast en onderkast stammen uit de tijd van de loden letters; deze werden gebruikt voor het drukken van teksten. De letters werden in twee letterladen bewaard: in de bovenste lagen de kapitalen en in de onderste de kleine.

Broodtekst

De broodtekst is de aaneengesloten proza van een krant- of tijdschriftartikelen of een boek. Een traditionele roman bestaat voor het grootste deel uit deze aaneengesloten tekst. De typografische elementen van een broodtekst zijn:

  • Het inspringen bij een nieuwe alinea;
  • het toevoegen van extra witregels;
  • het gebruiken van een grote hoofdletter aan het begin van een hoofdstuk;
  • en soms wordt de beginregel van een hoofdstuk in klein kapitaal gedrukt.

De aaneengesloten tekst bestaat uit schreefletters met een grootte van 8 tot 12 punten, waardoor de broodtekst niet buitensporig opvalt en prettig is om te lezen. De broodtekst is links, rechts of gecentreerd uit te lijnen.

Stramien

Een stramien is een vast lijnpatroon waarop tekst en beeldelementen worden gepositioneerd. Op deze manier bevinden de broodtekst, koppen en paginanummering zich op elke pagina op dezelfde hoogte.

BoekenGilde heeft voor de meest voorkomende boekensoorten en bijbehorende veelvoorkomende afmetingen een aantal stramienen voor je gemaakt. Bekijk direct of je boeksoort of afmeting er tussen staat.

Illustraties

Een illustratie is de visuele verduidelijking van een verhaal of omschrijving, in de vorm van een tekening of foto bij een geschreven stuk tekst. Een illustratie beeldt een gedeelte van het verhaal uit waardoor de lijn van een verhaal zichtbaar wordt en/of de sfeer wordt benadrukt. Het heeft tot doel de tekst toegankelijker en aantrekkelijker te maken. Kinderboeken en wetenschappelijke artikelen worden veelal met illustraties verduidelijkt.

Ook is het mogelijk dat de illustratie leidend is in het verhaal. Het beeldverhaal, ook wel stripverhaal genoemd, is hier een voorbeeld van. De tekst staat in tekstballonnen of tekstbalken (voice-over).

Hulp van BoekenGilde

Wil je meer informatie over de tekstopmaak van je boek? Of wil je meer weten over boek drukken of boek uitgeven? Neem dan contact met ons op of vraag via onderstaande button een offerte aan.

Offerte aanvragen
Offerte aanvragen

Kennisbank

  • A4 & A4-liggend (210x297mm)
  • A5 & A5-liggend (148x210mm)
  • Adobe Illustrator
  • Adobe InDesign
  • Adobe Photoshop
  • Algemene voorwaarden
  • Auteursrecht
  • B5 & B5 liggend (160mmx240mm)
  • Blindpreeg
  • Blog
  • Boekbinden / inbinden
  • Boekenlegger
  • Boekenreeks
  • Boekformaat / Boekformaten
  • Boekhandelskorting
  • Boekmarketingplan
  • Boekpromotie
  • Boektitel
  • Bookcrossing
  • Brochure
  • BTW / belasting op boeken
  • Centraal Boekhuis (CB)
  • CMYK, PMS en RGB
  • Consignatie
  • Corrector
  • Digitaal en offset drukken
  • Dpi
  • Drukbestand
  • Dubbelzijdig bedrukken
  • E-book
  • Eindredactie / eindredacteur
  • Enkelzijdig bedrukken
  • ePub
  • Ex libris
  • Flippingbook
  • Franse titelpagina
  • Full colour drukken
  • Garen
  • Hotmelt
  • Illustrator
  • Inslagschema
  • ISBN
  • Kalligrafie / kalligrafisch
  • Katern
  • Katernen
  • Koninklijke Bibliotheek
  • Landscape
  • Leeslint
  • Lettertypes
  • Manuscript
  • Margedrukkers
  • Nationaal Archief
  • NBD Biblion
  • Nummeren
  • NUR
  • Ondertitel
  • Oplage
  • Paperback
  • Papierformaat
  • Papiersoort
  • Pitch
  • Pocket boek
  • Portrait
  • Prepress-afdeling
  • Printen
  • Printing on demand
  • Redigeren
  • Ringband
  • Rugdikte
  • Sans serif / schreefloze letters
  • Schutblad(en)
  • Serif / schreefletters
  • Slushpile
  • Stansen
  • Stichting Lira
  • Stock foto’s
  • Streepjescode (ISBN)
  • Structuur van het ISBN
  • Synopsis
  • Teksteditor
  • Tekstopmaak
  • Tekstverwerker
  • Webinar
  • x-hoogte
  • Zwart wit drukken
    • ✓ Alle diensten om je boek uit te geven
    • ✓ Persoonlijk en laagdrempelig
    • ✓ Expert in selfpublishing

    Schrijversmail ‘een bron van inspiratie’
    Laat je e-mailadres achter en ontvang tips over het schrijfproces, het drukken en het uitbrengen van jouw boek(en).

    Inspiratie via onze socials

    • LinkedIn
    • Facebook
    • Instagram

    BoekenGilde

    T: +31 53 303 2080
    W: +31 6 518 855 28
    M: info@boekengilde.nl
    Auke Vleerstraat 145
    7547 PH Enschede
    Nederland
    KVK: 65867629

    Copyright © 2023 BoekenGilde
    • Disclaimer
    • Privacybeleid
    • Contact

    Link invoegen/bewerken

    Geef de URL van de bestemming

    Of link naar bestaande inhoud

      Geen zoektekst gespecificeerd. Recente berichten worden getoond. Zoek of gebruik de pijltoetsen omhoog en omlaag om een item te selecteren.